عنوان کتاب: سرالصلوة (معراج السالکین و صلوة العارفین)
نویسنده: امام خمینی رضوان الله تعالی علیه
معرفی: معراج السالکین و صلوة العارفین: کتابى است سنگین و عرفانى به زبان فارسى در بیان اسرار معنوى و عرفانى نماز که در سال 1358 هجرى قمرى (1318 شمسى) به قلم امام خمینی (ره) تحریر شده است. تسلط امام بر عرفان نظرى و پیمودن مقامات عرفان عملى را مى توان از مباحث عمیق این کتاب و آثار قبلى شان دریافت.
این کتاب در یک مقدمه، دو مقاله و یک خاتمه تنظیم شده که مقدّمه مباحثى چون مدارج انسان و مراتب نماز، وصف نماز سالک و ولى کامل، سرّ اجمالى نماز اهل معرفت، حضور قلب و کیفیت حصول آن را در بردارد. مقاله اوّل باب مقدمات نماز (طهارت، وضو، ستر عورت، ازاله نجاست، مکان، وقت و استقبال به قبله) و بیان اسرار هریک تنظیم شده و مقاله دوّم نیز به مقارنات نماز (اذان و اقامه، قیام، نیت، تکبیرات افتتاحیه، استعاذه، قرائت، حمد، رکوع، سجده، تشهد و سلام) و بیان اسرار هر یک اختصاص دارد. خاتمه کتاب نیز در سرّ تکبیرات ثلاثه اختتامیه نماز است.
امام خمینى (ره) در این کتاب، معناى صورت ظاهرى اعمال و احکام نماز را نزد اصناف نمازگزاران (عوام، خواص، اخص الخواص، اهل ایمان، ارباب قلوب، اهل جذبه و محبت، اهل ولایت و...) بررسى میکند و در خصوص نماز خواص و مقامات بالاتر، به تفصیل بیشترى سخن میگوید.
در لابلاى مطالب، استشهاد به آیات قرآن و روایات اهل بیت، به خصوص حدیث معراج و کتاب مصباح الشریعه، به وفور به چشم میخورد. آیات قرآن نوعاً حمل بر معانى باطنى شده، در انتخاب احادیث هم به مناسبت موضوع، توجّه به عوالم برتر و معارف باطنى مشهود است. این کتاب نیز از اندرزهاى نافذ نویسنده خالى نیست.
گر چه این کتاب به زبان فارسى نوشته شده؛ ولى کثرت اصطلاحات عرفانى و مباحث خاص اهل معرفت در آن، فهم این کتاب را براى عوام دشوار ساخته است.